Το νόημα της ζωής (ή πώς να χάσετε πέντε λεπτά απ’ το χρόνο σας διαβάζοντας αυτό το ποστ)

Αλήθεια, σας έχουν απασχολήσει ποτέ ερωτήματα όπως «γιατί ζούμε;», «γιατί ερχόμαστε στη Γη;», «τι είναι η ζωή;», «τι είναι ο άνθρωπος;» («ένα τίποτα»!);

Κουτή ερώτηση, διότι και ποιον δεν έχουν απασχολήσει; Οι λεγόμενες υπαρξιακές (ή φιλοσοφικές ή θεοσοφικές ή μεταφυσικές) αναζητήσεις αποτελούν ίσως το πιο δημοφιλές θέμα συζήτησης του ανθρώπινου γένους, από καταβολής κόσμου. Κι αυτό, διότι το άγνωστο ανέκαθεν είλκυε τον άνθρωπο. Είτε αυτό αφορούσε το παρελθόν του, είτε το μέλλον του. Και ποιος δε θέλει να γνωρίζει τα πάντα; Να μπορεί να δώσει εξηγήσεις για το κάθε τι, πολύ περισσότερο για ό,τι τον αφορά;

Και, για να επανέλθω στα αρχικά ερωτήματα: ήρθαμε τυχαία στον κόσμο αυτό; Μας έφερε ο Θεός; Η έλευσή μας αποτελεί μέρος ενός σχεδίου; Μας έχει ανατεθεί μια αποστολή, την οποία πρέπει να φέρουμε εις πέρας; Αν ναι, ποια είναι αυτή; Και ποιο είναι, αλήθεια, το νόημα της ζωής; Υπάρχει, κατ’ αρχάς;

Υπάρχουν πολλές απαντήσεις και ακόμη περισσότερες εκδοχές αυτών. Άλλοι υποστηρίζουν ότι το νόημα της ζωής είναι η αγάπη. Η απόλυτη Αγάπη. Άλλοι λένε ότι η «πλήρωσή» μας θα έρθει όταν βρούμε την απόλυτη Ευτυχία. Γι’ αυτό, δηλαδή, ήρθαμε στη Γη: για να την αναζητήσουμε. Υπάρχουν, όμως, η απόλυτη Αγάπη και η απόλυτη Ευτυχία; Αν ναι, τα έχει βιώσει κάποιος; Μήπως η αναζήτησή τους είναι μια ουτοπία που μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες ατραπούς; Ισχύει, άραγε, ότι η ευτυχία είναι στιγμές; Ότι μπορούμε να ζήσουμε μόνο μερικά κομμάτια, μερικά ψήγματα ευτυχίας, χωρίς ποτέ να καταφέρουμε να γίνουμε… μονίμως και παγίως ευτυχισμένοι;

Είναι αλήθεια, επίσης, ότι το «στοίχημα» της ζωής είναι να πάψεις να είσαι «μονάδα»; Να «σπάσεις» το «εγώ» σου και να γίνεις «εμείς»; Να μοιραστείς, δηλαδή, τη ζωή σου με έναν άλλον άνθρωπο, όχι μόνο σωματικά, αλλά και πνευματικά και ψυχικά; Γίνεται, άραγε, αυτό; Πόσοι μπορούν να ισχυριστούν ότι έχουν γίνει «ένα» με κάποιον άλλον άνθρωπο; Ότι έχουν αποτάξει τον εγωισμό τους και την ιδιοτέλειά τους – έννοιες συνυφασμένες με την ανθρώπινη φύση, όπως, τουλάχιστον, την ξέρουμε;

Υπάρχει και η άποψη ότι ο άνθρωπος θα έχει «δικαιώσει» την ύπαρξή του μόνο αν, φεύγοντας, έχει αφήσει πίσω του έργο. Αν, δηλαδή, έχει δημιουργήσει (κάτι) κι έχει πάει τον κόσμο (και τον εαυτό του) «ένα βήμα πιο μπροστά». Υπό αυτή την έννοια, ένας ποιητής, ένας πολιτικός, ένας μουσικός, ένας δάσκαλος, ένας γιατρός έχουν βρει το νόημα της ζωής; Ή, μήπως, όχι;

Είναι, άραγε, νομοτελειακό να προσπαθούμε να γίνουμε καλύτεροι, ν’ αλλάξουμε (τον εαυτό μας και τον κόσμο); Κι είναι, επίσης, νομοτελειακό να μην τα καταφέρνουμε ποτέ (τουλάχιστον στο βαθμό που θα θέλαμε); Μπορούμε, άραγε, ν’ αλλάξουμε τη ζωή μας ή, μήπως, πάντα θα είναι αργά (όταν το συνειδητοποιούμε);

Οι παρακάτω στίχοι μόνο διαφωτιστικοί δεν είναι:

Με τι καρδιά, με τι πνοή,
τι πόθους και τι πάθος
πήραμε τη ζωή μας λάθος
κι αλλάξαμε ζωή
«Άρνηση», Γιώργος Σεφέρης

Όσο κι αν κανείς προσέχει
Όσο κι αν τα κυνηγά
Πάντα πάντα θα ‘ναι αργά
Δεύτερη ζωή δεν έχει
«Το παράπονο», Οδυσσέας Ελύτης

Αισιοδοξία ή απαισιοδοξία; Μοιρολατρία ή ρεαλισμός; Μάλλον ένα υπαρξιακό παραλήρημα, ξημερώματα Κυριακής, με την καταρρακτώδη βροχή να κάνει την παρουσία της κάτι περισσότερο από αισθητή…